Xin chào, mình là Võ Mạnh Tiến, sinh viên năm 2 ngành Kỹ thuật và Quản lý Công nghiệp tại trường Đại học Quốc tế – ĐHQG TP.HCM. Trước chuyến đi trao đổi với Khoa Kỹ thuật, trường Jonköping (Thụy Điển) mình vô cùng háo hức và hồi hộp. Mình đã hình dung những tháng ngày tuyệt vời khi có được visa đến đất nước Bắc Âu này trong một học kì mùa xuân. Tuy nhiên, đâu có ai ngờ….. mình lại mắc kẹt ở đấy vì COVID-19.

1. Hành trình từ Việt Nam đến Thụy Điển

Xách ba lô lên và một mình đi đến phía bên kia của trái đất không phải là điều mà tất cả mọi người dám làm. Nhưng chắc chắn đó sẽ là một hành trình đem lại nhiều bất ngờ và đầy thú vị vì bạn không thể nào biết trước được điều gì đang đợi chờ bạn tại đó, ví dụ như … COVID-19.

Chuyến đi đến Thụy Điển của mình bắt đầu thế nào ư? Bắt đầu bằng cái Resident Permit (Giấy phép cư trú) với hàng tá giấy tờ và các thủ tục liên quan. Nhưng giữ vững cái suy nghĩ cứ làm thì sẽ xong, nó cũng đã kịp đến với tay mình trước khi bay một tuần. Cuối cùng con tim mình cũng được nghỉ ngơi sau biết bao nhiêu ngày thấp thỏm đứng lên ngồi xuống như tập thể dục.

Và rồi ngày trọng đại cũng đã đến, sau 15 tiếng gật gù trên máy bay, mình đã đặt bước chân đầu tiên xuống sân bay lớn nhất Thụy Điển tại thủ đô Stockholm, sân bay Arlanda. Ú a ú ớ một hồi, mình quyết định vừa đẩy vừa kéo ba túi hành lý nặng trịch đến thuê một cái giường tại homestay dạng ký túc xá để tham quan thủ đô trong 2 ngày. Nhờ quyết định đó mà mình đã có thêm những người bạn mới ở chung homestay để cùng nhau đi tham quan và khám phá trước khi lên chuyến tàu điện đến thành phố Jonköping, nơi mình sẽ dành một Học kỳ để “văn ôn võ luyện”. Có thể vì vừa xuống sân bay sau một hành trình dài, còn say ke chưa tỉnh ngủ nên mình mới dám đánh liều chơi lớn tại một xứ sở không ai quen biết như vậy. Nhưng có thể do mình “dễ thương” nên thần may mắn đã mỉm cười, và khởi đầu chuyến đi Thụy Điển của mình đã diễn ra khá suôn sẻ trừ việc xém nữa trễ tàu do bị lạc trong nhà ga.

2. Thiên nhiên và con người Thụy Điển
Thụy Điển là một quốc gia thuộc khu vực Bắc Âu xinh đẹp với đầy đủ sắc thái của bốn mùa xuân-hạ-thu-đông nhưng lạnh quanh năm. Thiên nhiên ở đây đẹp tựa tranh vẽ với những cánh rừng thông dài bất tận và những hồ nước trong xanh thấy đáy, dường như mỗi bức ảnh bạn chụp đều cho ra một kiệt tác của tạo hóa (tin mình đi:)). Vào mùa đông, mặt trời chỉ xuất hiện tầm 4, 5 tiếng đồng hồ và vào hạ thì ngược lại, chỉ khi trải nghiệm qua, bạn mới cảm nhận được điều đặc biệt này thú vị đến nhường nào.

                                  Một góc nhỏ của thành phố nhìn từ KTX của mình

Người Thụy Điển nổi tiếng yêu thiên nhiên và luôn muốn được hòa mình với thiên nhiên, họ có thể dành hàng tiếng đồng hồ để đi bộ, cắm trại trong những cách rừng thông bạt ngàn vô tận. Thoạt đầu, ấn tượng của mình về người dân Thụy Điển là họ có phần khá nhút nhát và xa cách, nhưng thời gian đã làm mình thay đổi cảm nhận đó. Những nụ cười thân thiện giữa tụi mình và những con người xa lạ khi lang thang trong một cánh rừng nhỏ, những cái vẫy tay từ người lái xe ra hiệu nhường cho mình sang đường hay những lời ngỏ ý giúp đỡ khi mình chật vật với đống hành lí trên đường từ Stockholm về Jonköping, đã cho thấy người Thụy Điển thân thiện và tốt bụng nhường nào. Họa chăng là cái văn hóa giữ khoảng cách, tránh làm phiền hay ảnh hưởng đến người khác của họ khiến du khách và người nước ngoài như mình hiểu lầm.

3. Jonköping
Đó là tên một thành phố nhỏ nằm ở phía nam Thụy Điển, nhìn chung khí hậu ở đây quanh năm khá lạnh, chỉ tiếc là hiếm khi có tuyết rơi. 

                                Jonköping nhìn từ trên cao

School of Engineering – Jonköping University
Đây là trường đại học lớn nhất thuộc hạt Jonköping, nơi nổi tiếng với nhiều sinh viên quốc tế theo học. Phương pháp dạy học ở đây cơ bản cũng giống với IU. Sinh viên được khuyến khích phát biểu ý kiến cá nhân, năng nổ trong giờ học (sinh viên Thụy Điển làm rất tốt ở khía cạnh này) cũng như hàng tuần đều có group work (làm việc nhóm) để các nhóm cùng bàn bạc, thảo luận.
Trường tổ chức rất nhiều hoạt động giải trí, thể thao cho sinh viên, trong đó mình rất ấn tượng với hoạt động Kick Off (tuần lễ Khởi động) được tổ chức cho sinh viên trước khi bắt đầu kì học mới. Đây là dịp để bạn có thể trải nghiệm những hoạt động mà chỉ có thể tham gia một lần trong một học kỳ như Bumper Ball, Prison Island,.. và đặc biệt là Pubcrawl, nghĩa là đến tất cả các quán bar của thành phố trong một đêm.

Hoạt động vui chơi giải trí ưa thích của sinh viên ở Thụy Điển là đến bar pub, cùng nhau chill chill, trò chuyện hay chơi các games vui nhộn, đặc biệt trường ĐH Jonköping còn quản lí cả một quán bar cho sinh viên nữa cơ. Kì Kick Off vừa rồi thực sự rất có ý nghĩa với mình, và mình đã bắt lấy cơ hội này để kết bạn với những con người đến từ khắp các châu lục.

Akademien – quán “tủ” của sinh viên trường Jonköping

Đến JU, mặc dù mình là sinh viên châu Á duy nhất trong Khoa và có một sự ngại ngùng “không hề nhẹ” lúc ban đầu nhưng chỉ mất một thời gian ngắn thôi, mình đã cháy hết mình. Việc “lăn xả” vào các hoạt động đã giúp gắn kết những con người có sự khác biệt về văn hóa, ngoại hình và tín ngưỡng lại với nhau.

Những người bạn trong kì trao đổi của mình

             Lúc nào ăn chung cũng phải có 1 tấm selfie

Delta House cùng các bạn chung nhà

4. Những chuyến đi xa cùng bạn bè

Đan Mạch: Mất hơn 4 tiếng đi bus từ Jonkoping là bạn sẽ đặt chân tới Copenhagen, thủ đô của Đan Mạch. Copenhagen cung cấp mạng lưới xe đạp thuận lợi và hiện đại nhất Châu Âu. Trên chiếc xe đạp thuê ở homestay, mình đã rong ruổi khắp các ngõ ngách ở thủ đô, thưởng thức bánh mì Smorrebrod trứ danh của Đan Mạch.

                              Cảng Nyhvan, biểu tượng của Đan Mạch

Cực bắc Châu Âu: nằm phía trên vòng Bắc Cực. Còn gì hoài niệm hơn khi nhớ lại cảm giác lang thang ở một thị trấn lạnh lẽo đầy tuyết, cùng những người bạn ngắm cực quang. Sau đó, tiến xa về phương bắc và trải nghiệm đêm -30 độ C đầu tiên trong đời, ở một nơi biệt lập với con người, thành thị. May mắn thay, trong chuyến đi trao đổi này, mình đã được ngắm cực quang siêu đẹp, điều mà ngay cả anh bạn người Thụy Điển của mình cũng chưa từng được nhìn thấy.

May mắn của mình là đây – cực quang mờ ảo

Lần đầu thử ice skating

Team đi ngắm cực quang và khám phá cực bắc của mình

5. Mình đã sống chung với Covid-19 tại Thụy Điển như thế nào?

Đúng vậy, mình trao đổi vào thời điểm dịch Covid-19 bùng nổ ở Thụy Điển. Hiểu được tính nghiêm trọng của đại dịch, mình đặt vé máy bay và thu dọn hành lý rồi đến ngày thì lật đật ra sân bay Stockholm vào cuối tháng ba, một trong những điểm nóng của COVID-19. Nhưng rồi một chuyến bị hủy, mình móc điện thoại ra cố gắng đặt một chuyến khác. Chuyến thứ hai, chuyến thứ ba, chuyến thứ tư kết quả vẫn không thay đổi, chữ “CANCELLED” đỏ chót cứ thế mà hiện lên màn hình. Cộng thêm tin Chính phủ Việt Nam yêu cầu tạm ngừng các chuyến bay thương mại đến Việt Nam, mình chưa bao giờ thấy câu “khó như lên trời” đúng đến như vậy. Ở lại tâm dịch không phải là điều sáng suốt nên mình quyết định bắt tàu về lại Jonkoping.

Từ những ngày tháng tụm năm tụm ba vui vẻ cùng bạn bè, thì giờ mình phải lủi thủi trong phòng một mình gần như toàn thời gian, tranh thủ đến siêu thị vào sáng sớm cho cả tuần cũng như đi dạo hít thở không khí trước khi về lại phòng. Kỳ trao đổi tại Thụy Điển của mình chỉ mới chính thức trôi qua được một nửa, một nửa còn lại lại sống trong môi trường cách ly và sự nuối tiếc khi chia tay những người bạn nước ngoài từng người từng người một trở về với quê nhà. Mặc dù lúc đó là khoảng thời gian khó khăn, nhưng nhờ vậy mà mình đã học được cách tĩnh tâm, vượt qua nỗi sợ, và biết cách chăm sóc bản thân tốt hơn. Đặc biệt khi trong khu nhà mình sống, có một anh chàng người Phần Lan được xác nhận dính COVID-19, các bạn sống chung vẫn khá hời hợt mà mình thì vẫn phải dùng chung không gian phòng ăn và nhà vệ sinh, nên đã tăng tính cẩn thận của mình lên mức tối đa. Mở cửa phòng là khẩu trang trên mặt, nước rửa tay trong túi, rửa nhiều đến mức tay mình như mòn đi mấy lớp da.

Jonköping bình thường đã vắng vẻ thì nay lại càng yên tĩnh đến kinh ngạc

Cuối cùng mình cũng đã về được Việt Nam và kết thúc hành trình nhiều kỉ niệm như thế đấy!

Sau ba tháng trời ròng rã, cả trái đất như thu gọn lại chỉ bằng một căn phòng, mình cuối cùng cũng được lên được chuyến bay nhân đạo để về với Việt Nam thân yêu. Chuyến đi trao đổi tại Thụy Điển kết thúc có thể không được trọn vẹn với sự nuối tiếc và những dự định còn dang dở, nhưng không hề có một chút hối hận về quyết định đi của mình. Một chuyến đi với rất nhiều trải nghiệm có một không hai.

Lời kết, mình mong rằng mọi thứ có thể trở lại như xưa và đại dịch COVID-19 sẽ nhanh chóng qua đi, để các bạn sinh viên IU có thể tham gia và tận hưởng một kỳ trao đổi trọn vẹn tràn ngập niềm vui, có những người bạn mới, và trải nghiệm những điều thú vị như mình đã trải qua trong nửa đầu cuộc hành trình đến Thụy Điển của mình.

Cảm ơn mọi người đã đọc chia sẻ của mình,

Mạnh Tiến – 31/7/2020.